Linkwitz-transform in LM4780-versterker voor HATT LS

[Hans Nootdorp]

Afgelopen week bij Tony zijn demo-HATT's gekocht (voor in mijn werkkamer). Heeeele leuke luidsprekers.
Nu druk bezig met toch maar bouwen van een bijpassende versterker op basis van LM4780.
viewtopic.php?f=43&t=26974&p=1898791#p1898791
Hier wat resultaten tot nu toe.

P1090808 med res.JPG

P1090805 med res.JPG

P1090804 - ned res.JPG

Meteen ook maar een tweak toegevoegd: MKS condensator 220 nF parallel over ontkoppelelco 68 uF. Met R = 1K -3 dB-punt op ca. 720 Hz. Daarboven doet deze C lekker mee.

P1090807 - med res.JPG

Maar dit topic gaat eigenlijk om het volgende:
Ik denk er over om het laag van de HATT-spekers iets op te peppen met en een Linkwitz-transform. In mijn werkkamer Daarvoor
zou ik in het schema van de LM4780-amp de volgende aanpassing willen doen.

Linkwitz transform dnv shelving schema.JPG

Maar.... ik weet dat de Linkwitz-transform oorspronkelijk bedoeld is gesloten woofer (CB). Zou dan correctie met "mijn schema" met een BRbox (wat mijn HATT is) wel de gewenste nette correctie geven ]

[ds23man]

LR transform is specifiek bedoeld voor gesloten luidsprekers, dus zet het maar uit je hoofd....

[ray5150]

Ik meen in een ander topic gelezen te hebben dat er een PC als bron ingezet zou worden.
De meeste afspeelprogramma's hebben een EQ aan boord.
En anders een Baxandall erin frotten.
http://sound.whsites.net/dwopa2.htm

[Henkjan]

BR speakers boosten onder de afstemfrequentie: erg slecht idee. uitslag van de woofer gaat enorm omhoog, dus meer vervorming

[MarcelvdG]

Ik denk er over om het laag van de HATT-spekers iets op te peppen met en een Linkwitz-transform. In mijn werkkamer Daarvoor
zou ik in het schema van de LM4780-amp de volgende aanpassing willen doen.
Linkwitz transform dnv shelving schema.JPG

Maar.... ik weet dat de Linkwitz-transform oorspronkelijk bedoeld is gesloten woofer (CB). Zou dan correctie met "mijn schema" met een BRbox (wat mijn HATT is) wel de gewenste nette correctie geven ]

Het schema dat je getekend hebt is geen Linkwitztransformatieschakeling en is daar ook niet equivalent aan. Jouw schema geeft een eerste-orde correctie, een Linkwitztransformatieschakeling geeft een tweede-orde correctie en voor een basreflexkast heb je een vierde-orde correctie nodig, bijvoorbeeld met twee Linkwitztransformatieschakelingen achter elkaar. Er zijn overigens andere schakelingen die precies hetzelfde doen als die van Linkwitz, meestal noemt men dat biquads - maar dat terzijde.

Als je het laag van een basreflexkast vlak zou proberen te trekken met twee biquads, moet je uitkijken dat de conusexcursies en de vervorming niet uit de klauwen lopen. Je kunt het kantelpunt daardoor niet al te ver verlagen. Dat is bij een gesloten kast al zo, maar bij een basreflex is het erger.

Met je eerste-orde filter kun je natuurlijk best het laag wat ophalen tot je het beter vindt klinken, maar een nette correctie wordt het niet. Verder kun je het gebruiken voor wat ze in het Engels baffle step correction noemen, mocht dat nog niet in de luidspreker zitten. Dat is het corrigeren voor het verlies aan laag dat je bij een vrijstaande luidsprekerbox hebt doordat het laag in alle richtingen wordt afgestraald en de wat hogere frequenties alleen naar voren.

[Zweitse]

Je hebt flink de vaart erin zie ik.

[Pjotr]

Een BR boosten in het laag gaat echt niet werken! Een CB valt af met 12 dB/octaaf. Wil je die een octaaf omlaag schuiven dan moet je daar 16x zoveel vermogen in gaan stoppen. Mijn ervaring met dat laag boosten is dat je praktisch gezien niet meer dan 9 dB kunt boosten, dat is wel de limiet. Dus ongeveer 1/2 octaaf. Bij meer vliegt de vervorming de pan uit en is echt niet lekker meer. Overigens is een LT geen echt bi-quad filter maar een simplificatie daarvan, en compenseert de speaker niet volledig zoals een echt bi-quad filter wel doet (zoals b.v. met de DSP van de Hypex AS2.100 plate amp).

Die Hatt's van Tony gaan meen ik al tot een 60Hz / -3dB met een 12 cm speakertje en dat zijn BR's! Daar ga je met een LT echt niet veel meer laag uitkrijgen! Zou de moeite maar besparen. Tenzij je het leuk vindt om er zelf achter te komen natuurlijk

[Leeuwarden]

Ik zou gewoon de weerstand voor het hoog wat aanpassen...

[ray5150]

Of inruilen voor een setje Calpamos.

[Leeuwarden]

Dat zal dan wel weer weerstand opleveren...

[ray5150]

Inderdaad kunnen niet veel bureau's ruim 150 Kg aan...
Maar even zonder gekheid, eerst maar niet eens proberen hoe de combinatie klinkt voordat er allemaal tweaks op worden losgelaten ?

[MarcelvdG]

Overigens is een LT geen echt bi-quad filter maar een simplificatie daarvan, en compenseert de speaker niet volledig zoals een echt bi-quad filter wel doet (zoals b.v. met de DSP van de Hypex AS2.100 plate amp).

Hoezo, een Linkwitztransformatieschakeling levert toch gewoon een complex polenpaar en een complex nulpuntenpaar op?

[Hans Nootdorp]

Marcel en Pjotr: bedankt voor jullie input. Is mij duidelijk dat ik met het door getekende correctienetwerk slechts 1e orde correctie kan doorvoeren, wat dus nooit exacte correctie van BR-afval kan compenseren. Maar dat zou inderdaad ook al snel veel te veel correctie voor woofertje geven.

Maar... ik wil toch een voorzichtige poging gaan wagen. Of met mijn getekende circuit of met Baxandall (is makkelijk variabel).

Is er iemand die kan zeggen hoe deze Baxandall-regeling te modificeren zodat alle de laag-regeling over blijft?
http://sound.whsites.net/dwopa2.htm#s7
Treble pot en 560pF en 10k weerstanden er uit?

Voor de low-pass shelf denk ik hieraan.

low pass shelf 8 dB.JPG

Geeft 2,5 x meer conusuitslag op 20 Hz. +8 dB op 20 Hz en +2,7 dB op 58 Hz.

[Hans Nootdorp]

Je hebt flink de vaart erin zie ik.

Inderdaad.

[Shadow]

Heerlijk Hans

[MarcelvdG]

Is er iemand die kan zeggen hoe deze Baxandall-regeling te modificeren zodat alle de laag-regeling over blijft?
http://sound.whsites.net/dwopa2.htm#s7
Treble pot en 560pF en 10k weerstanden er uit?

Inderdaad.

[Hans Nootdorp]

Ok. Zijn er ontwerpregels bekend? Waarde R, C en potmeter als functie van f+3dB, F0, en gainmax.
Ook zie ik schema's waar de C en 2 aparte C (van ongelijke waarde). Wat is daarvan het doel?

[ray5150]

Misschien handig in deze, het originele artikel van de heer Baxandall :

http://www.learnabout-electronics.org/D ... ckTone.pdf

[hannesie]

Misschien handig in deze, het originele artikel van de heer Baxandall :

http://www.learnabout-electronics.org/D ... ckTone.pdf

Dat is uit de tijd dat ik nog krullen had,

[Geenius]

....Die Hatt's van Tony gaan meen ik al tot een 60Hz / -3dB met een 12 cm speakertje en dat zijn BR's!....

Klopt, poortafstemming is 58Hz.

[Hans Nootdorp]

Hiermee wil ik wat gaan experimenteren.

low pass shelf seriecircuit.JPG

Dit schema doet in principe hetzelfde als mijn 1e schema voor low-pass shelf. Voordeel van dit schema is dat bij variëren van de shelf maar 1 weerstand hoeft te worden veranderd. Weerstand A blijft altijd 20k, bepalend voor de gain voor hogere freq. In 1e schema wordt dat bepaald door de parallelschakeling van Ra en Rb. Dat is minder praktisch bij experimenten.
Met een schakelaar over de C wordt de low-shelf uitgeschakeld. Daarmee kan ik verschil beluisteren met/zonder shelf. En dan is mijn versterker ook universeel toepasbaar, indien nodig.

Wel wil ik als schakelaar een relais toepassen. Maar dan heb ik de keuze tussen miniatuurrelais of reedrelais... En zal een 2x maak relais de kanaalscheiding (merkbaar) benadelen of niet? M.a.w. 1 relais met dubbele contacten of 1 aparte voor L/R?

[MarcelvdG]

Leuk om eens echte overdrachtfuncties op het forum te zien!

Wat die relais betreft... Met een dubbel relais heb je wat capacitieve overspraak tussen de kanalen, maar als de impedanties niet al te hoog zijn zal het wel meevallen, denk ik.

Rietrelais vervormen, maar wel zo ongelooflijk weinig dat je een heel gevoelige meetopstelling nodig hebt om er ook maar iets van te ontdekken.

Gewone relais met vergulde contacten hebben geen last van oxiderende contacten, rietrelais ook niet.

Kortom, doe wat je het meest praktisch lijkt.

[Hans Nootdorp]

Leuk om eens echte overdrachtfuncties op het forum te zien!....

Tja, die 10 jaar rondhangen op de 19e etage van Electro heeft toch wel wat opgeleverd...

...Rietrelais vervormen, maar wel zo ongelooflijk weinig dat je een heel gevoelige meetopstelling nodig hebt om er ook maar iets van te ontdekken...

Nooit geweten.
Sinds mijn bezoekje gisteren aan HEC in Delft liggen 2 reedrelais klaar om ingebouwd te worden.

[ray5150]

Wel wil ik als schakelaar een relais toepassen. Maar dan heb ik de keuze tussen miniatuurrelais of reedrelais... En zal een 2x maak relais de kanaalscheiding (merkbaar) benadelen of niet? M.a.w. 1 relais met dubbele contacten of 1 aparte voor L/R?

Mwah, ik denk dat dat min of meer wegvalt tegen mogelijke interferentie van buitenaf om dat je een houten behuizing gebruikt...

[Shadow]

Ik denk dat we sowieso water naar de zee aan het dragen zijn maar goed