Gewichtige 6C33C-B stereo versterker

[Piet1950]

Hallo hobbyvrienden,

Hierbij alvast een eerste fotootje van mijn recente project. Opnieuw met de 6C33C als eindbuizen. Omdat ik deze nog in voorraad had. En omdat ik in een recent verleden een stereo trafo op de kop getikt had, die daar speciaal voor bedoeld is. En omdat ik zelf ook wel van iets speciaals houd, heb ik deze bijzondere trafo niet gebruikt, zoals deze bedoeld is, maar daar mijn eigen schakeling voor ontworpen. En dus inmiddels ook weer gebouwd.
Meerdere foto's, schema's en wat uitleg volgen later. Maar hier alvast een eerste blik op deze versterker en de bijzondere stereo trafo.

Piet

6C33C stereo schuin voor.JPG

6c33c stereo trafo.JPG

[douwebakker]

Dat ziet er indrukwekkend uit Piet. Dubbele voeding-trafo's zo te zien.
Ik ben benieuwd naar de rest.
Douwe

[SSassen]

Ziet er fantastisch uit Piet, heb je nog meer foto’s want dit smaakt naar meer!

[rdv300b833]

Goedemiddag Piet,

Tjee, dat soort trafo's zie je niet vaak.
Ben ze ooit tegengekomen in een artikel van de AudioXpress maar da's meer dan 10 jaar geleden.
SC-SCC = split core - stereo common circuit.
Dus zowel "links" als "rechts" zitten in/op/aan hetzelfde trafolichaam. Een interessante manier van ruimte-besparing.
Door die specifieke opbouw en afwezigheid van luchtspleet behept met een gezonde hoeveelheid Henrys; daar valt dus wel een bastoon uit te halen.

Heb dit soort trafo's nog nooit gehoord en ben niet alleen benieuwd naar jouw eigen draai aan het schema maar ook of er overspraak is tussen links en rechts.

Veel bouw- en luisterplezier toegewenst,
Reinout

[Piet1950]

Hierbij volgen nog wat meer foto's van de versterker. En al vast wat beschrijving. De schema's komen volgende week.

6C33C stereo voorkant.JPG

6C33C stereo achterkant.JPG

6C33C stereo zijkant.JPG

6C33C stereo onderkant bodem.JPG

6C33C stereo onderkant binnen.JPG

De uitgangstrafo is ontwikkeld als een stereo single ended trafo voor totaal 4 stuks 6C33C's. Dus 2 aan 2 parallel. De primaire stroom mag 500mA per kant zijn. Dat is dus aanzienlijk. Er is voor elke kant een enkele primaire wikkeling. Elke kant heeft een 8 ohm uitgang, ook met een enkele wikkeling per kant. Het vermogen per kant is gespecificeerd als 25W. Alle wikkelingen zijn uitgevoerd met behoorlijk dik draad. Dus de ohmse weerstand is gering.

Mijn idee was, om te proberen er toch wat meer vermogen uit te kunnen halen, en dan met 4 ohm op de uitgang. En dan geen 2 buizen per kant parallel te zetten in klasse A, maar om er met 2 buizen per kant een balans versterker van te maken. Omdat er maar een enkele primaire wikkeling is, is een normale balansversterker niet mogelijk. Blijft over een seriebalans versterker of (opnieuw) een circlotron versterker. Een seriebalansversterker heeft een hoge stuurspanning nodig voor de bovenste buis. Dus dat wordt lastig met een buis als de 6C33C, die een zeer lage versterkingsfactor heeft. Een circlotron heeft een lagere stuurspanning nodig (dat is dus al eerder gelukt), maar heeft per eindtrap weer 2 zwevende voedingen nodig. Die had ik niet beschikbaar. Daarom het ik voor een gemodificeerde circlotron gekozen, waarbij de buizen ook in serie staan, maar er maar een enkele voedingsspanning nodig is. Deze schakeling wordt naar mijn weten niet veel gebruikt, maar is wel interessant. Het lijkt een seriebalans, omdat de buizen in serie staan. En er is ook maar een enkele voeding nodig is. Deze voeding moet echter wel zwevend zijn. Verder wordt er ook nog een extra eis aan de uitgangstrafo gesteld: er moet een midden aftakking op zitten. En die zit er op deze trafo niet op. Maar omdat er in deze midden aftakking geen stroom loopt, kan deze ook met vrij hoge identieke weerstanden gevormd worden. En daar heb ik dus voor gekozen. Later volgt een schema, waar dit duidelijk(er) zal worden. Hoewel de buizen in serie staan, is de stuurspanning voor beide buizen toch identiek, en behoefd niet zo hoog te zijn als bij een seriebalans. Dat leek mij dus een haalbaar uitgangspunt, en dat is ook zo gebleken, want het werkt inmiddels.

De eindbuizen vragen behoorlijk wat gloeistroom: 6,6A bij 6,3V per buis (met 2 kathodes per buis in bedrijf). In de originele toepassing is dit ook nodig. Ik heb de mogelijkheid nu gemaakt, om de buizen ook op halve kracht te laten werken. namelijk met 3,3A per buis (met 1 kathode per buis in bedrijf).
Verder staan de buizen niet meer in klasse A, maar in klasse B. Er is gekozen voor 50mA anodestroom per buis (met 2 kathodes per buis in bedrijf), en voor (ongeveer) 25mA bij een enkele kathode per buis in bedrijf.

Het vermogen dat de versterker nu kan leveren is met alle kathode is bedrijf is 2 x 40 Watt in 4 Ohm. en 2 x 30 Watt in 8 Ohm.
Met de helft van de kathodes in bedrijf is het vermogen 2 x 25 Watt in 8 Ohm. Een belasting van 4 Ohm wordt hierbij niet aanbevolen.

Het bleek mij, bij metingen aan de losse trafo, dat er bij de lage tonen overspraak optreed. Op internet had ik hier ook al discussies over gevonden met de ontwerper en gebruikers. De ontwerper leek dit effect een beetje te willen negeren. Maar het is er wel. Bovendien is het signaal dat overspreekt, ook vervormd, en in tegenfase. Ik heb er daarom voor gekozen om de beide kanten van de trafo in tegenfase aan te sturen, door één van de uitgangen om te draaien t.o.v. de andere uitgang. In de versterker zijn ook bij één kanaal de aansturing van de eindbuizen verwisseld. Het resultaat van de beide ingangen naar de uitgangen van de totale versterker geeft nu dezelfde fase. Maar de trafo wordt nu in tegenfase gestuurd t.o.v. de oorspronkelijke specificatie. Verder heb ik bij de ingangen van de versterker bewust overspraak aangebracht in het lage tonen gebied. Hierdoor gaan de 2 kanalen niet tegen elkaar in werken. En omdat ons oor toch ongevoelig is voor de geluidsrichting van lage tonen, is dit geen probleem (voor mij tenminste niet). Al met al wel een puzzel, om deze trafo goed toe te kunnen passen.
Word vervolgd.

Piet

[Ah!buis]

De winter staat voor de deur, tijd voor een lekker warme versterker
Anne

[timpert]

Ziet er strak uit!

een stereo single ended trafo

Hoe werkt zoiets?

[klubnikka]

Dat deze trafo werkt voor stereo met slechts één kern komt door de "slechte" kern en de "goede" spoelkoppeling.
In audioexpress staat een artikel over deze schakeling.

Het werkt dus niet bepaald goed en met name als de frequentie lager wordt. Zo als altijd: voor niet gaat de zon op, in real life worden er offers gemaakt.
Leuk dus als je low budget wilt, voor wie een goede buizenversterker wil is dit 3x niks*

* hangt natuurlijk af van wat je niks noemt

[ray5150]

Erg netjes opgebouwd zo.
Mooie behuizing ook met die vingerlaste latjes. is die zo ingekocht, of heb je die ook zelfgebouwd ?

[timpert]

Is het deze?
https://audioxpress.com/article/a-double-ended-two-channel-amp
De auteur geeft zelf aan dat de kanaalscheiding niet fantastisch is. Wel leuk om eens iets ongewoons te proberen. Komt er dus op neer dat in het laag de trafo als balanstrafo werkt en met een hoge primaire zelfinductie werkt, terwijl de spreidingsinductie tussen de beide helften in het midden en hoog gebruikt wordt om kanaalscheiding te bewerkstelligen.

[klubnikka]

Ja, dit is het artikel.

Met je opmerking dat de spreidinginductie etc... ben ik het deels eens. Enerzijds moet die slecht zijn anderzijds juist heel goed.

De trafo gebruikt wel een leuke kern de SU102A maar is verder niet bijzonder goed ontworpen als ik er zo 1,2,3, naar kijk. (meer koper verliezen dan nodig) Gezien de bijzondere toepassing verwacht ik eerlijk gezegd dat het hoog niet heel ver doorloopt. Is er een frequentie bandbreedte beschikbaar?

[SSassen]

@klubnikka,

/offtopic, je mist nog een passende avatar, iets met een Hollandse aardbei?

[klubnikka]

"

[klubnikka]

Ja dat zou mooi zij Sander, kost me net iets te veel energie.... *

*mag de Meinardi hier niet plaatsen

p.s fijn dat je aandacht bij dit soort feitjes ligt

[klubnikka]

Ben benieuwd wanneer hier iemand komt voor een tegenkoppel lus

[timpert]

Inderdaad, spreidingsinductie tussen de kanalen moet zo groot mogelijk zijn, maar tussen primair en secundair van hetzelfde kanaal zo klein mogelijk. Als je die eis heel sterk doorvoert kom je uit op... Ieder kanaal zijn eigen trafo.

[klubnikka]

Precies, maar om de trafokern zo selectief mogelijk te maken moet moet je dus “slecht” kern materiaal hebben. Het gaat dus nooit werken voor lage en midden frequenties vandaar mijn opmerking dat je beter voor een goede buizenversterker een andere weg kunt kiezen.

[Ah!buis]

Allemaal heel mooi (of eigenlijk niet mooi ).
Ik zou ook zeggen waarom zoveel moeite voor een uiteindelijk slechte UGT.
Maar Piet is heel vindingrijk, 's kijken wat er uit de bus komt
Anne

[klubnikka]

Niet speciaal een slechte trafo maar vooral een slecht concept waar de trafo nog iets goeds van moet maken.

Je kan uiteindelijk nog steeds een leuke versterker hier mee maken door twee uitgangstrafo’s te gaan gebruiken, is het probleem gelijk verleden tijd.

[SSassen]

Eerlijk gezegd denk ik niet dat Piet al die moeite heeft genomen als hij er niet van overtuigd was dat het de moeite waard is. Dus laten we niet op de zaken vooruit lopen en geduldig afwachten tot Piet meer details prijsgeeft. Tot die tijd denk ik dat het trekken van conclusies op basis van aannames ietwat voorbarig is.

[klubnikka]

Over welke aannames heb je het?
Mijn basis is nl de theorie achter de trafo.

[SSassen]

Over welke aannames heb je het?
Mijn basis is nl de theorie achter de trafo.

Het is het recept wat uiteindelijk de smaak van een gerecht bepaald, niet alleen de ingrediënten.

[timpert]

Ik denk dat Piet al aardig wat details heeft prijsgegeven, en die lijken in lijn met wat verderop wordt opgemerkt. Het is dus vooral de vraag hoe goed Piet het ding uiteindelijk gaat krijgen, tegen de handicaps van het concept in. Er zit zeker een ongewone uitdaging in.

[timpert]

Het is het recept wat uiteindelijk de smaak van een gerecht bepaald, niet alleen de ingrediënten.

¿? Volgens mij is het nou juist het recept dat ter discussie staat.

[SSassen]

Het is het recept wat uiteindelijk de smaak van een gerecht bepaald, niet alleen de ingrediënten.

¿? Volgens mij is het nou juist het recept dat ter discussie staat.

Ik heb nog geen schema’s en metingen gezien? Jij wel?