Miskoop Monitor project

[timpert]

Hallo allemaal,

Afgelopen jaar heb ik veel spullen verzameld, maar daar tot nu toe niet zo veel mee gedaan. Daar wil ik nu verandering in brengen met een eenvoudig speakertje. Ik denk dat allereerst de naam wat toelichting verdient...

Ik heb via Marktplaats de nodige drivers gekocht. De meeste ervan zijn in keurige staat, maar een paar aankopen waren wat teleurstellend. Zo heb ik een setje D2905/950000 tweeters waarvan het ferrofluid bleek te zijn opgedroogd, en de spreekspoel moest worden uitgedeukt. Zie http://zelfbouwaudio.nl/forum/viewtopic.php?f=4&t=28317 voor verhaal. Daarnaast heb ik een setje 18W/8543 midwoofers (met die deels doorzichtige conus, zoals ook in de Opus wordt gebruikt) dat, ondanks lovende woorden van de verkoper, bruin was van de viezigheid (rook?) en een resonantiefrequentie had van 80 Hz (spec: 30). Ik heb ze schoongemaakt en met lampolie en siliconenspray de rolrand weer soepel gemaakt, en nu zijn alle TS parameters weer netjes conform fabrieksdata en zien ze er ook weer toonbaar uit.

Dus al met al heb ik er toch bruikbare units aan overgehouden, en in het kader van de circulariteit wil ik deze "miskopen" weer gaan inzetten in een eenvoudige doch voedzame luidspreker. Dat maakt het lijstje met vaststaande specs als volgt:

• Woofer Scan Speak 18W/8543
• Tweeter Scan Speak D2905/950000 maar dan zonder ferrofluid
• Alles draait om de eenvoud, dus 6 plankjes en hoeken van 90 graden, drivers uiteraard wel netjes ingefreesd
• Moet ook fijn klinken met mijn LA224B, dus geen al te rare capriolen in de impedantie rond het overnamepunt
• Geen over-de-top filtercomponenten

En dan de keuzes waar ik wat vrijer in ben. De woofer heeft een lage Qts van 0,22, en daarom lijkt me een monitor-achtig systeempje met een 12 liter basreflex kast een prima startpunt. De tweeter heeft een iets veranderd impedantieverloop een een wat verhoogde Qt, maar in het hoog (f>fs) lijkt de karakteristiek niet wezenlijk verschillend tov de fabrieksdata. Omdat de tweeter aardig doorloopt in het laag en ook nog een flinke uitslag kan maken (fs = 500 Hz, Xmax = 0,4 mm), terwijl de woofer ook 5 kHz nog uitspuugt heb ik veel ruimte om het filter te dimensioneren. Voor een goed afstraalgedrag houd ik de overnamefrequentie graag laag. De gemeten karakteristiek van de tweeter zit onder aan dit bericht, je moet er nog 4,5 dB vanaf halen om op de respons op 1 meter uit te komen.

Al met al lijkt me dat je hiermee wel wat moois kan maken. Ik zit nog in dubio over de baffle, ik kan een getrapte baffle maken en gaan voor een "echte" akoestische LR2, zelfs bij 2 kHz lijkt me dat met deze tweeter nog haalbare kaart. Een vlakke baffle staat echter wat mooier, ik heb een afrondfrees met een radius van 25 mm en die kan ik dan mooi langs de zijkanten halen. En zo is er nog wel meer te overwegen. Meedenken wordt gewaardeerd!

[Henkjan]

nu al de project naam van t jaar

[richard]

Je mag door voor de Green Deal 3.0.

Voor een goed afstraalgedrag houd ik de overnamefrequentie graag laag.

Zonder de ferrofluid is de belastbaarheid van de tweeter wel wat lager geworden.

[timpert]

Je mag door voor de Green Deal 3.0.

Voor een goed afstraalgedrag houd ik de overnamefrequentie graag laag.

Zonder de ferrofluid is de belastbaarheid van de tweeter wel wat lager geworden.

Zeker, maar ik denk dat in de praktijk het woofertje de beperkende factor blijft voor de belastbaarheid.

[timpert]

Mijn pols is net uit het gips, en dat wil ik graag zo houden. Ik ga dus niet met grote platen aan de worstel, opmaatzagen.nl biedt een oplossing. Ze hebben MDF V313 (die groenige) in meerdere diktes, ook 25 en 30 mm. Daar hoef je bij de bouwmarkt niet naar te vragen! Omdat de 18W/8543 toch een vrij sterk aangedreven woofertje is, is 25 mm wanddikte geen overbodige luxe, en voor de baffle neem ik 30 mm. Maakt het zaakje stevig en lekker zwaar.

Met een inhoud van 12 liter heb ik niet zo heel veel bewegingsvrijheid in het dimensioneren van de kast. Als ik de drivers op de baffle een plekje geef, en rekening houd met het schuin uitfrezen van het gat voor de woofer aan de achterkant, rolt er al bijna vanzelf een breedte en een hoogte uit. Ik wil 12 liter nettovolume hebben, maar omdat de reflexpijp, versterkingsbalkjes en en het filter ook nog plek gaan innemen, ga ik voor een bruto volume van 13 liter. Constructie wordt rechttoe rechtaan, alleen in de baffle maak ik een sponning van 5 mm diep waar de wanden in vallen. Geen verstek gezaagde wandjes, want die kan ik niet deuvelen.

De binnenbreedte wordt 200 mm, de hoogte 303 mm en de diepte 214 mm. Dat levert met 30 mm baffle en 25 mm wanden een buitenbreedte op van 250 mm, een buitenhoogte van 353 mm en een diepte aan de buitenkant van 269 mm. Al met al lijkt me dat wel redelijk geproportioneerd. Nog een keertje de maten controleren en dan op "bestel" drukken...

[beijert]

Ben je eigenlijk een variant van de reference monitor aan het bouwen.

[timpert]

Ja, maar dan toch wat minder deftig.

[Douwe84]

Leuk! Ik hou wel van hergebruik. Als hij zoals beijert suggereert richting niveau refmon gaat wordt t een heel fijne speaker.

[timpert]

Ik denk dat het filter de zaak kan maken of breken. Ik maak de achterkant verwijderbaar, zodat ik het zaakje makkelijk kan aanpassen. Aan de units hoeft het niet te liggen, die zijn gerepareerd en doen het weer prima.

[wouter]

LR12 en getrapte baffle is technisch wel mooi, akoestisch ook. Je moet er wel van houden.
1e orde @3-3,5khz zou ik ook overwegen

[timpert]

Het wordt sowieso geen getrapte baffle. Ik vind het niet mooi om te zien, en ook kan ik er de afrondfrees niet langs halen. Je suggestie neem ik zeker mee!

[beijert]

Hoe ga je het filter ontwikkelen? Voor natte vinger werk is de budget refmon een leuk uitgangspunt. Vooral ook gezien de breedte van de kast met die afronding.

[timpert]

Het wordt waarschijnlijk een aantal keer het rondje meten, simuleren, knutselen, luisteren doorlopen tot ik een opzet heb gevonden waarmee ik tevreden ben. Ik maak het achterpaneel verwijderbaar, zodat het filter altijd goed toegankelijk is. Met tochtband kan het paneel luchtdicht worden afgesloten. Luisteren altijd eerst mono, daarna pas in stereo. Dit omdat luisteren in stereo afleidt van het beoordelen van de klankbalans.

[markbakk]

Is het niet een idee om die rolrand van de woofers te vervangen? Het zit er wel in dat de oude na je behandeling toch vrij snel weer terugvallen in hun verouderde staat of zelfs bros worden.

[John P]

Kun je tijdens het ontwikkelen niet beter de aansluitdraden naar buiten halen?

[timpert]

Is het niet een idee om die rolrand van de woofers te vervangen? Het zit er wel in dat de oude na je behandeling toch vrij snel weer terugvallen in hun verouderde staat of zelfs bros worden.

Ik heb de eerste woofer uit mijn verzameling nu zo'n anderhalf jaar geleden behandeld, en die lijkt zich goed te houden. Paraffine (=lampolie) wordt onderzocht als alternatieve weekmaker voor synthetische rubbers, maar heeft als nadeel dat het iets sneller vervliegt dan de klassieke weekmakers. Het materiaal wordt er niet door aangetast. Maar ik ben nog op zoek naar iets beters. Randen vervangen kan altijd nog, mocht dat nodig blijken.

Kun je tijdens het ontwikkelen niet beter de aansluitdraden naar buiten halen?

Zolang ze in de kelder zijn is dat de beste manier, maar een extern filter op een plankje wordt door de honden meteen opgevreten als ik het zaakje in de woonkamer breng. Voor de laatste tweaks moet de speaker dicht en afgewerkt zijn.

[timpert]

Een van de leuke momenten tijdens de bouw van een speaker: drivers passen. Alles past!

[Douwe84]

Keurig gefreesd

[Shadow]

+1

[wouter]

wauw. Nice!!! eyecandy

[PA5cAL1]

Ziet er goed uit. Ben benieuwd naar de afloop. Die units een nieuw leven geven vind ik ook wel een mooi idee. Nog details omtrent het kastonwerp?

[timpert]

Geen details die niet al in de eerste en vijfde post staan. Het wordt een eenvoudig reflexkastje van ongeveer 12 liter, uit 25 mm V313 MDF. De baffle is uit 30 mm V313 gemaakt. Het gat van de woofer is aan de achterkant royaal schuin uitgefreesd, en de cirkel die daarmee ontstaat is bepalend voor de breedte van de kast. De hoogte kwam ook min of meer vast te staan door de plaatsing van de drivers op de baffle, en daarmee ook de diepte. Kastontwerp klaar!

Ik heb voor het eerst opmaatzagen.nl geprobeerd, en dat bevalt goed. Bij de lokale houthandel kan ik alleen 18 mm dik V313 kopen, en dat vind ik zelfs voor compacte kastjes als dit gewoon te dun. Dus ik was aangenaam verrast toen ik ik zag dat ze ook 25mm en 30 mm dik V313 hebben.

De poort bestaat nu uit twee 45 graden PVC bochtjes, daar kan ik dan nog een stuk pijp in stoppen om de boel af te stemmen.

Ik heb nog een flinke stapel matten melamineschuim liggen, die ga ik gebruiken voor de demping. Ik heb wat geexperimenteerd met weerstandsdraad, het spul laat zich vlot en strak snijden met een hele hete draad (tegen het zichtbaar gloeien aan), dus ik kan allerlei creatieve vormen maken om effectief te dempen.

[timpert]

Langzaam vordert het project. Aan het eind van de week hoop ik de kasten in "ruwbouw" klaar te hebben en dan hopelijk wat metingen te kunnen doen aan de respons van de drivers. Ondertussen zijn deze schatjes gearriveerd:

alt_woofers.jpg

De T/S parameters van deze woofer (de 18W/8542-00) liggen zo dicht bij die van de 8543 dat het ding gewoon met dezelfde afstemming van de kast werkt. Een snelle impedantiemeting bevestigt dit beeld, en ze zien er ook nog goed uit. Omdat het geen miskoop is mag ik ze natuurlijk strikt genomen niet gebruiken in dit project, maar ik ga ze in een later stadium toch proberen.

[timpert]

Lekker opgeschoten vandaag, de kastjes zijn in ruwbouw klaar en de reflexpijp is getuned. Morgen maar eens de respons van de units gaan meten en dan gaan puzzelen aan het filter...

[wouter]

kwijl!!!