RTA
Wat?
RTA staat voor Real Time Analysis.
Je kan dus op elk moment zien wat een bepaalde toon "doet" in je kamer.
Elke correctie zal je dus gelijk terug zien in de respons.
Persoonlijk geloof ik alleen maar in electronische aanpassingen in het laag. Dus onder de 250Hz. Dit zijn ook de moeilijkste punten en zit ook de meeste energie in. Voor problemen met hogere frequenties kunnen beter andere manieren worden gekozen zoals een kleedje aan de muur. (doet het wel slecht bij de WAF
)Waarom?
Na het installeren van mijn nieuwe Tumult sub werd me al snel (over)duidelijk dat er nogal wat laagproblemen zaten in mijn kamer. Deze sub is zo sterk dat alle frequenties op volle kracht doorkomen. Het is dus eigenlijk vragen om problemen. En die zijn er weer om op te lossen.
Er zaten flinke pieken in en niets is irritanter dan het doordreunen van lage tonen. Bepaalde frequenties gaan dan zo overheersen, dat de rest wordt weggedrukt. Je luistert dus eigenlijk naar de pieken.
Elke kamer heeft andere probleem zones. Deze worden veroorzaakt door de afmetingen van de kamer. Sommige pieken zijn te voorspellen. Als je weet dat golflengte=snelheid van het geluid/frequentie, kan je van te voren ongeveer berekenen welke frequenties problemen op gaan leveren. Normaal gesproken is de snelheid van geluid in lucht ongeveer 340 meter/seconde. Dus toon van 100 Herz is ongeveer 3,4 meter lang.
Mijn kamer is iets meer dan 7 meter lang, vandaar het grote probleem rond de 45Hz.
Hoe?
Ik ben met een Behringer ULTRACURVE PRO DEQ2496 aan de slag ben gegaan om dit aan te pakken.
Deze unit heeft verschillende mogelijkheden.
Je kan werken met een equaliser of met een parametrische equaliser. Met een normale equaliser kan je een aantal vaste frequenties een aantal dB omhoog of omlaag brengen.
Met een parametrische equaliser kan je zelf je frequentie kiezen en je heb ook nog invloed op de breedte van de piek die je wilt aanpassen.
Op de Behringer zit een automatische RTA functie, maar daar heb ik in mijn situatie niet zoveel aan. Met de auto RTA functie gebruikt hij alleen de normale EQ en ik wil met de parametrische EQ aan de slag.
Ik heb daarom mijn laptop gepakt en het programma SpectraLAB geinstalleerd. Dit programma is uitermate geschikt voor dit doeleinde.
Als microfoon gebruik ik de Behringer ECM8000. Dit is een "goedkope" meetmicrofoon van rond de 50 Euro, maar heel goed. Ik heb hem getest naast een dure microfoon van een paar honderd Euro en het scheelde dus niets!
Deze heb ik via een phantom voeding (die Edo voor mij gemaakt heeft
) aangesloten op de laptop. Het schema van de phantom voeding is hier te vinden: http://www.new-line.nl/default.asp?i=61Mijn surroundprocessor heb ik het testsignaal uit laten sturen. In principe kan je dit ook vanuit de applicatie doen, maar ik had niet het goede kabeltje liggen...
De meetmicrofoon komt precies op de luisterplek te hangen (in een microfoonstandaard). Afhankelijk van het volume van het testsignaal, kies je voor de A, B of C correctie curve.
A = 20-55dB
B = 55-85dB
C = 85-140dB
Deze curves houden rekening met het menselijk gehoor wat dus niet op alle volumes en frequenties vlak is.
[img]http://www.ptpart.co.uk/images/weights.gif[/img]
Meer info:
Zelf kies ik altijd de C curve en werk op ongeveer 75 dB. Dan overstem je gelijk het omgevingsgeluid.
Zet nu het testsignaal op.
Het eerste wat je doet is schuiven met de sub totdat je de grootste dalen in de frequentie hebt weggekregen. Dit is gratis winst!
Daarna gaan we de pieken aanpakken.
Let op:
Laat de dalen voor wat ze zijn. Het is heel lastig om een dal weg te werken en kost ontzettend veel energie. Elke 3 dB erbij is een verdubbeling van vermogen, dus als je 15 dB gaat boosten kan het zijn dat je versterker dit niet trekt.
In mijn kamer zat de grootste piek rond de 45 Hz. Deze wat uitermate irritant tijdens het luisteren. Dit was de eerste piek die ik aangepast heb. Je ziet ook dat het verschil meer dan 20 dB is.
Vervolgens ben ik de harmonische pieken ook gaan aanpakken.
Rond 22Hz, 65Hz en 78Hz heb ik ook de pieken een flink stuk gedempt.
Tenslotte heb ik opnieuw naar het totale volume gekeken. De sub moest nu 8dB harder. Dit vanwege de energie die op bepaalde punten is weggehaald. Het kost dus wel wat versterkersvermogen, maar is zeer zeker de moeite waard.
Hieronder staat het begin en eindresultaat van de eerste aanpassing.
De rode lijn is de respons voor de aanpassing, de blauwe lijn erna.
[img]http://www.home.zonnet.nl/krunky/images/rta/respons1.jpg[/img]
Het verschil tussen de pieken en dalen is veel kleiner geworden. Eerst was dit 35 dB, nu is het rond de 20dB.
Dit is al vrij netjes.
Daarna ben ik nog door blijven testen en nu is de respons al zo:
[img]http://www.home.zonnet.nl/krunky/images/rta/respons2.jpg[/img]
Het verschil tussen piek en dal is nu nog kleiner, 15dB.
Hoe klinkt het nu?
De druk op de oren is een heel stuk minder.
Je gaat ook meer van de andere frequenties kunnen onderscheiden omdat deze niet meer worden overstemd.
De bassen zijn een stuk droger. Het ijlt minder lang na. In het begin is het even wennen, maar als je dit eenmaal gewent bent wil je niet meer terug.
Voorlopig hou ik het even hierbij. Maar ik zal het verhaal nog wat verder uitwerken in de loop van de tijd.
